CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bütçe görüşmelerinde; “İklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 46’sı kömür kullanımından kaynaklanmakta. Türkiye’de Şubat 2023 itibariyle elektrik üretimi kaynaklarına baktığımızda yüzde 25 ithal kömür, yüzde 14’ü linyit kömürü, yerli. Her sene artış var. Dünya kömürden çıkmaya hazırlanıyor biz elektrik üretimindeki kömürün kullanımını arttırıyoruz” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2024 Yılı Bütçe Teklifi görüşülüyor. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, kömürle çalışan termik santrallerine ilişkin şöyle konuştu:
“YER ÜSTÜ SULARIMIZA BAKTIĞIMIZDA SADECE YÜZDE 37’Sİ TEMİZ”
“Atık su arıtma hizmetliye verilen nüfus oranı 2022 yılında 89.2’ymiş. 2023 hedefiniz yüzde 93. Ancak gerçekleşme yüzde 90. Bu konuda hedef nedense tutturulamıyor çünkü 2021 tarihinde yapılan bir komisyon çalışmasında bakan yardımcımız Mehmet Emin Binpınar vermiş olduğu bilgide atık su arıtma hizmetliye verilen nüfus oranının yüzde 89 olduğunu söylemişti. Sene 2023 gerçekleşme yüzde 90. Bu konuda bir arpa boyu yol alınmadığını görmekteyiz. Evsel suların yüzde 90’nını, OSB’lerin yüzde 95’ini arıtıyoruz. Yani böyle bir ülkede yer üstü sularının tertemiz olması lazım. Yer üstü sularımıza baktığımızda sadece yüzde 37’si temiz. Geri kalan yüzde 23’ü kirli. Yüzde 40’ı çok kirli. Burada atık su arıtma tesislerin işletmesinde bir problem var.
“DÜNYA KÖMÜRDEN ÇIKMAYA HAZIRLANIYOR BİZ ELEKTRİK ÜRETİMİNDEKİ KÖMÜRÜN KULLANIMINI ARTTIRIYORUZ”
İklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarının yüzde 46’sı kömür kullanımından kaynaklanmakta. Türkiye’de Şubat 2023 itibariyle elektrik üretimi kaynaklarına baktığımızda yüzde 25 ithal kömür, yüzde 14’ü linyit kömürü, yerli. Her sene artış var. Dünya kömürden çıkmaya hazırlanıyor biz elektrik üretimindeki kömürün kullanımını arttırıyoruz. Paris İklim Anlaşması’na imza attık, 12. Kalkınma Planı’nda da Ulusal Katkı Beyanınızı revize edeceğinizden bahsediyorsunuz. 2053 karbon sıfır hedefi koymuşsunuz ortaya. Ancak 12. Kalkınma Planı’nda yer alan 2053 hedeflerine baktığımız zaman termik santrallerle ilgili kömürden çıkışla ilgili tek bir ifade yer almamakta. Bırakın, kömürden çıkışı, elektrik üretiminde kömürün payı her geçen gün artmakta, yeni termik santraller kurulmak istenmekte.
“AKBELEN’DE OLDUĞU GİBİ ORMANLARA, ZEYTİNLİKLERE GÖZ DİKMİŞ DURUMDASINIZ”
Temiz kömür teknolojisinden bahsetmektesiniz. Bütün dünya kömürden çıkarken henüz önümüzde bir plan yok ne yazık ki. Zaten teknolojisi geçmiş olan termik santrallere kaynak yaratmak için Akbelen’de olduğu gibi ormanlara, zeytinliklere göz dikmiş durumdasınız.
Tabi bu termik santrallerin sera gazı etkisi çok fazla bunun yanında çok ciddi hava kirliliğine sebebiyet vermekte yani şu anda milletvekili olduğum Manisa, Türkiye ‘de hava kirliliğine bağlı ölümlerde 6 ‘ncı sırada, havası en kirli olan 4’üncü ili konumunda. Avrupa’daki termik santrallerle kıyasladığımız zaman, kükürtdioksit emisyonlarına da bakıldığı zaman Avrupa’da ki en fazla emisyon salan 3 tane termik santral Türkiye’de yer almakta; Soma, Kangal ve Seyitömer. Şimdi, biliyorsunuz, özelleştirilen termik santraller vardı, bunların sayısı 13’tü ve bunlara 2020 yılının başına kadar süre verilmişti çevresel yatırımları yapmaları için, baca gazı filtrelerini koymaları için. Daha sonra bir kanunla bu süre iki buçuk yıl artırılmıştı. O gün ben hatırlıyorum, Adalet ve Kalkınma Partisi milletvekilleri, iktidar milletvekilleri alkışlamışlardı bu kararı, daha sonra tuhaf bir şey oldu. Cumhurbaşkanı Meclis’in bu kararını, kanununu veto etti, arkadaşlar gene alkışlamıştı bu veto kararından sonra -neyse- ve bunların 6 tanesi kapatıldı. Şimdi, kapatılanlardan bir tanesi Soma’da ki termik santral ve daha sonra bunlara geçici faaliyet belgesi verildi ve tekrardan çalışmaya başlatıldı.
“GEÇİCİ FAALİYET BELGESİYLE ÜRETİM YAPAN BU TERMİK SANTRALLERİ BACA GAZI FİLTRELERİYLE İLGİLİ HERHANGİ BİR YATIRIM YAPMIŞLAR MIDIR”
Şimdi, benim bildiğim, Soma Termik Santrali bu geçici faaliyet belgesiyle 2027 yılına kadar üretimine devam edecek ve bugüne kadar da baca gazı filtresiyle alakalı, çevreye uyumla alakalı herhangi bir faaliyet yapmış, herhangi bir yatırım yapmış değil ve şunu bilin, yapmayacak da yapmaya niyeti de yok. Yani şu anki Soma Termik Santrali bırakın baca gazı filtresi için yatırım yapmayı, yapması gereken bakımları bile ne yazık ki yapmıyor. Şu an Soma çok ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya, patlamaya hazır bomba gibi neredeyse. Ben şunu sormak istiyorum. Bu geçici faaliyet belgesiyle üretim yapan bu termik santraller bugüne kadar baca gazı filtreleriyle ilgili herhangi bir yatırım yapmışlar mıdır? Soma’daki durumu biliyoruz, diğerlerinin durumu ne? Bunlar halen daha insanları zehirlemeye devam ediyorlar mı?”
